Bài phát biểu của Uỷ viên BCT Trương Tấn Sang

Bài phát biểu của Uỷ viên BCT Trương Tấn Sang

[10/01/2007 - minhlq - Vietnam Journalism]

Trong hai ngày 8 và 9/1/2007 đã diễn ra Hội nghị sơ kết 2 năm thực hiện Thông báo kết luận 162- TB/TW của Bộ Chính trị về công tác lãnh đạo và quản lý báo chí. Dưới đây là toàn văn bài phát biểu tại Hội nghị của ông Trương Tấn Sang, Uỷ viên BCT, thường trực Ban Bí thư:

Thực hiện Thông báo kết luận số 41- TB/TW ngày 11-10-2006 của Bộ Chính trị, sau hơn 2 tháng chuẩn bị tích cực của các cấp uỷ đảng, cơ quan chủ quản và cơ quan báo chí, trong 2 ngày 08 và 09-01-2007, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị sơ kết 2 năm thực hiện Thông báo kết luận số 162- TB/TW ngày 01-12-2004 của Bộ chính trị, Ban Bí thư, tôi nhiệt liệt chào mừng các đồng chí đại biểu đại diện lãnh đạo các bộ, ban ngành, mặt trận và các đoàn thể Trung ương, cấp uỷ, chính quyền các tỉnh, thành phố, lãnh đạo các cơ quan quản lý báo chí, các cơ quan chủ quản và cơ quan báo chí cả nước đã về dự Hội nghị quan trọng này.

Trong một ngày rưỡi vừa qua, Hội nghị đã nghe phát biểu khai mạc của đồng chí Tô Huy Rứa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tư tưởng – Văn hoá Trung ương, các báo cáo của Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương, Bộ Văn hóa - Thông tin, Hội Nhà báo Việt Nam và tham luận của một số đại biểu các ngành các địa phương, đơn vị, các cơ quan chủ quản và cơ quan báo chí. Những báo cáo và tham luận đó đã phản ánh khá đầy đủ, phong phú, sâu sắc về tình hình thực hiện Thông báo kết luận số 162 của Bộ Chính trị (khoá IX) về công tác lãnh đạo, quản lý báo chí trên phạm vi cả nước nói chung, ở một số ngành, địa phương, đơn vị nói riêng trong 2 năm qua, đề xuất những phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp nhằm đổi mới, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với báo chí và nâng cao chất lượng hoạt động của báo chí trong tình hình mới. Tôi cơ bản tán thành và đánh giá cao những báo cáo và tham luận đó. Sau đây tôi xin nêu một số vấn đề để cùng các đồng chí trao đổi, thảo luận thêm.

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng và Nhà nước ta luôn đánh giá cao vai trò của báo chí, coi trọng đội ngũ cán bộ báo chí, quan tâm tới công tác lãnh đạo, quản lý báo chí để báo chí đóng góp tích cực vào sự nghiệp cách mạng của đất nước. Chỉ trong một số năm gần đây, Đảng, Nhà nước ta đã có khá nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý hoạt động báo chí, như : Chỉ thị 22-CT/TW của Bộ Chính trị khoá (VIII), Nghị quyết Trung ương 5 (khoá IX), Thông báo kết luận 162-TB/TW của Bộ Chính trị (khoá IX), Thông báo kết luận 41 -TB/TW của Bộ Chính trị (khoá X), Quyết định 388/QĐ-TTg và Chỉ thị số 37/2006/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Điều đó thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với báo chí, đồng thời cũng cho thấy cùng với những thành tích và ưu điểm cơ bản, hoạt động báo chí còn có những hạn chế, khuyết điểm, cần được tăng cường lãnh đạo, quản lý. Cách đây 2 năm, Thông báo kết luận số 162 của Bộ Chính trị (khoá IX) đã có những đánh giá khá đầy đủ về tình hình báo chí những năm gần đây. Thông báo kết luận 41-TB/TW của Bộ Chính trị mới đây đã khẳng định những đánh giá đúng đắn đó đến nay vẫn còn nguyên giá trị thời sự.

Trong những năm qua, cùng với những thành tựu đổi mới đất nước, báo chí nước ta đã phát triển nhanh về số lượng ấn phẩm, các loại hình báo chí (cả báo viết, báo nói, báo hình, báo điện tử), về đội ngũ phóng viên, biên tập viên; về cơ sở vật chất, tiềm lực tài chính và từng bước nâng cao về chất lượng. Nhìn chung, phần lớn các cơ quan báo chí đã hoạt động đúng định hướng chính trị, đúng pháp luật, thực hiện tốt chức năng vừa là cơ quan ngôn luận của Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội, các đoàn thể quần chúng, vừa là diễn đàn của nhân dân. Báo chí đã tích cực tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, pháp luật, chính sách của Nhà nước đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, đồng thời phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân đến với Đảng, Nhà nước; góp phần tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, cổ vũ, động viên phong trào thi đua yêu nước, phát hiện, biểu dương các nhân tố mới, điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt; tham gia tích cực vào cuộc đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, chống "diễn biến hòa bình", góp phần giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, nâng cao lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước. Báo chí cũng đã góp phần tích cực làm cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và nhân dân thế giới ngày càng hiểu rõ hơn đường lối, chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước ta, thành tựu đổi mới của nước ta. Đảng, Nhà nước ta đánh giá cao những công lao, đóng góp quan trọng của báo chí trong các thời kỳ cách mạng trước đây và trong hơn 20 năm đổi mới vừa qua.

Tuy nhiên hoạt động báo chí của ta cũng còn những yếu kém, khuyết điểm, chậm được khắc phục. Một số cơ quan báo chí chưa tự giác chấp hành sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, có biểu hiện coi nhẹ chức năng chính trị, tư tưởng của báo chí cách mạng, xa rời tôn chỉ, mục đích; thiếu nhạy bén chính trị, bị khuynh hướng "thương mại hóa" chi phối, chạy theo thị hiếu tầm thường, nặng thông tin về những hiện tượng tiêu cực, yếu kém, mặt trái của xã hội, thổi phồng, khoét sâu vào các thiếu sót, khuyết điểm, làm "nóng" lên một số vấn đề chính trị, kinh tế, xã hội của đất nước, của các ngành, địa phương một cách thiếu ý thức; đăng cả những thông tin mật của Nhà nước; những bí mật kinh tế liên quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, khai thác đời tư cá nhân, vi phạm Luật Báo chí; ít chú ý việc phát hiện, cổ vũ, biểu dương những tấm gương người tốt, việc tốt, những nhân tố mới, điển hình tiên tiến trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Một số tờ báo đăng những thông tin sai sự thật, suy diễn chủ quan, khi biết sai không cải chính hoặc cải chính không nghiêm túc; khai thác và sử dụng thông tin của báo chí bên ngoài thiếu chọn lọc, trái với quan điểm, đường lối của Đảng và Nhà nước, truyền thống văn hóa của dân tộc… Những yếu kém, khuyết điểm này tuy chỉ diễn ra ở một số báo, đài, nhưng tác hại và hậu quả của nó thì lớn, gây thiệt hại cho sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, lợi ích kinh tế của đất nước, gây khó khăn cho sự chỉ đạo, điều hành của Nhà nước, gây lo lắng, làm giảm lòng tin của nhân dân vào sự nghiệp đổi mới; để các thế lực thù địch lợi dụng bôi nhọ, đả kích, chống phá Đảng ta, chế độ ta; làm xấu đi hình ảnh đất nước ta trong con mắt bạn bè quốc tế. Những yếu kém này nếu không được khắc phục kịp thời thì sẽ là những nguy cơ tiềm ẩn gây mất ổn định chính trị - xã hội của đất nước, không thể xem thường. Trong khi đó, một số tờ báo, tạp chí, đài phát thanh, truyền hình ở Trung ương và địa phương chậm đổi mới, nội dung và hình thức chưa đủ hấp dẫn, chưa thuyết phục, do đó, chất lượng và hiệu quả tuyên truyền, giáo dục chưa cao, chưa làm tốt vai trò là lực lượng chủ lực, định hướng thông tin và dư luận xã hội.

Những khuyết điểm, yếu kém nói trên có cả nguyên nhân khách quan, nhưng chủ yếu là do những nguyên nhân chủ quan. Một số cấp uỷ đảng, lãnh đạo cơ quan quản lý báo chí, cơ quan chủ quản và cơ quan báo chí quán triệt và thực hiện chủ trương, quan điểm của Đảng, pháp luật của Nhà nước về báo chí chưa sâu sắc và nghiêm túc, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình, thiếu những biện pháp cụ thể, kiên quyết để xử lý, khắc phục kịp thời những khuyết điểm, yếu kém đã được nêu ra nhiều lần. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước trong lĩnh vực báo chí còn thiếu và chưa đồng bộ; việc xây dựng và quản lý quy hoạch, kế hoạch phát triển hệ thống báo chí còn yếu, chất lượng thấp, có hiện tượng để số lượng cơ quan báo chí vượt quá sự cần thiết của xã hội và khả năng quản lý của các cơ quan chức năng của Nhà nước; thiếu cơ chế chỉ đạo, quản lý, cung cấp thông tin chủ động, kịp thời; việc cung cấp thông tin cho báo chí còn nhiều yếu kém, sơ hở. Cơ quan quản lý báo chí và cơ quan chủ quản của nhiều tờ báo còn buông lỏng chỉ đạo, quản lý cả về định hướng thông tin, nội dung tư tưởng, cả về công tác tài chính của báo chí; để một số tờ báo cho tư nhân núp bóng hoạt động; né tránh, ngại va chạm, khen ngợi một chiều, ít phê bình, nhắc nhở, không chủ động kiên quyết xử lý các vi phạm của các cơ quan báo chí và người đứng đầu cơ quan báo chí thuộc quyền. Việc tuyển chọn, đề bạt và quản lý tổng biên tập, phóng viên thiếu chặt chẽ; công tác đào tạo, bồi dưỡng, giáo dục đội ngũ phóng viên, biên tập viên, cán bộ quản lý báo chí về chính trị, tư tưởng, phẩm chất đạo đức, trình độ nghề nghiệp chưa được quan tâm thường xuyên. Tổng biên tập, ban biên tập ở một số báo, đài, khả năng và trình độ chưa tương xứng với trách nhiệm, chưa thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao. Một số cán bộ, phóng viên bản lĩnh chính trị yếu, còn mơ hồ trong nhận thức về quan điểm chính trị, tư tưởng, đường lối, quan điểm của Đảng; thiếu tu dưỡng, rèn luyện về đạo đức, phẩm chất, có những hành động tiêu cực, vi phạm pháp luật…

Trong hai tháng sơ kết thực hiện Thông báo kết luận số 162 của Bộ Chính trị từ cơ sở vừa qua, các đồng chí đã thảo luận, làm rõ mặt được và mặt chưa được, đề xuất các giải pháp. Tại Hội nghị sơ kết này, một số báo cáo và tham luận đã có những phân tích sâu, nêu lên những kinh nghiệm và biện pháp tốt. Tôi đề nghị các đồng chí với ý thức trách nhiệm cao trước Đảng và nhân dân, với tính chiến đấu của người đảng viên Cộng sản, tiếp tục phân tích sâu sắc hơn, kiểm điểm nghiêm túc hơn về trách nhiệm của mình, không nể nang, né trách nhiệm. Chỉ như vậy, chúng ta mới có những giải pháp đúng đắn, đủ mạnh để khắc phục thiếu sót, khuyết điểm như yêu cầu được nêu trong Thông báo kết luận 162 và 41 của Bộ Chính trị.

Đại hội X của Đảng đánh giá đất nước ta qua 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội IX của Đảng đã đạt được những thành tựu rất quan trọng, qua 20 năm đổi mới đã giành được những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử, làm tăng thêm thế và lực, uy tín quốc tế của đất nước. Trên cơ sở đó, Đại hội đã đề ra phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ phát triển đất nước trong nhiệm kỳ 2006-2010 với quyết tâm cao đưa nước ta sớm ra khỏi tình trạng kém phát triển trước năm 2010.

Báo chí có vai trò, trách nhiệm to lớn là tuyên truyền vận động nhân dân và đóng góp tích cực vào quá trình thực hiện thắng lợi nhiệm vụ nặng nề nhưng hết sức vẻ vang đó. Văn kiện Đại hội lần thứ X của Đảng, Thông báo kết luận số 162 và 41 của Bộ Chính trị đã nêu rõ những nhiệm vụ cụ thể của các cấp uỷ đảng, chính quyền, cơ quan báo chí, các cơ quan quản lý, cơ quan chủ quản báo chí trong thời gian tới; các báo cáo và tham luận tại Hội nghị này cũng đã đề cập những nhiệm vụ đó từ nhiều góc độ khác nhau, phong phú và sâu sắc. Sau đây tôi xin nêu và nhấn mạnh thêm về một số vấn đề:

- Sau Hội nghị sơ kết này, chúng ta cần tiếp tục làm tốt hơn nữa những nhiệm vụ mà Thông báo kết luận số 162 và 41 của Bộ Chính trị, các văn bản chỉ đạo của Chính phủ đã đề ra, để đạt được những kết quả cao hơn, vững chắc hơn; khắc phục căn bản những yếu kém, khuyết điểm kéo dài trong nhiều năm qua, đồng thời nâng cao hơn nữa chất lượng, tính tư tưởng, tính hấp dẫn, tính thuyết phục của báo chí.

Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đối với hoạt động báo chí. Coi trọng công tác xây dựng Đảng, nâng cao vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng, trách nhiệm của đảng viên, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan chủ quản báo chí và cơ quan báo chí. Cấp uỷ, ban cán sự đảng, đảng đoàn, lãnh đạo các cơ quan chủ quản báo chí được quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm tổng biên tập, phó tổng biên tập, giám đốc, phó giám đốc cơ quan báo chí theo quy định, đồng thời phải chịu trách nhiệm trước các sai phạm của cơ quan báo chí thuộc quyền quản lý của mình; phải phối hợp chặt chẽ hơn nữa với Ban Tư tưởng- Văn hóa Trung ương, Ban Tổ chức Trung ương, Bộ Văn hoá - Thông tin và các cơ quan có liên quan, đánh giá đúng đội ngũ lãnh đạo các cơ quan báo chí. Hết sức chú ý công tác tuyển dụng phóng viên, bổ nhiệm tổng biên tập, phó tổng biên tập, cán bộ quản lý các cơ quan báo chí và công tác xây dựng Đảng trong các cơ quan báo chí luôn trong sạch, vững mạnh.

Các cơ quan báo chí, cơ quan chủ quản cần có giải pháp xử lý phù hợp những thiếu sót, khuyết điểm. Đối với những cơ quan báo chí thường xuyên có sai phạm thì phải có giải pháp tập trung khắc phục. Đối với những sai phạm Luật Báo chí, thiếu nhạy bén về chính trị, coi nhẹ chức năng chính trị tư tưởng thì tập trung củng cố, nâng cao chất lượng chính trị của tờ báo, nâng cao nhận thức, bản lĩnh nghề nghiệp cho tổng biên tập, ban biên tập và đội ngũ phóng viên. Đối với những cơ quan báo chí còn chưa hấp dẫn, chưa thu hút đông đảo người đọc, thì có giải pháp đổi mới, cải tiến cả nội dung và hình thức, nâng cao tính hấp dẫn, tính thuyết phục. Bằng cách như vậy, sẽ nâng cao chất lượng chung của cả hệ thống, tạo ra sức mạnh tổng hợp của báo chí cả nước, luôn giữ vững trận địa tư tưởng trong bối cảnh nước ta đang hội nhập ngày càng sâu vào nền kinh tế quốc tế và sự bùng nổ thông tin trên thế giới.

- Tăng cường và nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước đối với báo chí. Bộ Văn hóa - Thông tin và các cơ quan có liên quan tiếp tục rà soát, điều chỉnh hợp lý quy hoạch phát triển hệ thống báo in, xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển hệ thống phát thanh, truyền hình báo điện tử; xác định tính hợp pháp, sự phù hợp về tôn chỉ, mục đích, chức năng, nhiệm vụ của một số tờ báo, tạp chí, chương trình phát thanh, truyền hình, các báo điện tử, trang thông tin điện tử, các phụ san, phụ trương, chuyên đề…để sắp xếp lại theo đúng quy định của pháp luật và phương châm phát triển phải đi đôi với lãnh đạo, quản lý tốt. Kiên quyết xử lý nghiêm các cơ quan báo chí, cơ quan chủ quản báo chí để tờ báo của mình vi phạm chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật, chính sách của Nhà nước, thực hiện không đúng tôn chỉ, mục đích của tờ báo, để tư nhân núp bóng, liên doanh, liên kết bất hợp pháp…

Tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hoạt động báo chí, tiến hành tổng kết việc thực hiện Luật Báo chí để có kiến nghị, đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.

Đổi mới việc cung cấp thông tin cho báo chí; quy định rõ cơ chế, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị nhà nước trong việc cung cấp thông tin cho báo chí và xã hội, trách nhiệm, quyền hạn của người phát ngôn của các cơ quan, tổ chức để tăng cường và chủ động hơn nữa trong việc cung cấp thông tin cho báo chí.

Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Văn hóa- Thông tin, Thanh tra Chính phủ và các ngành có liên quan tiếp tục tiến hành kiểm tra, thanh tra tài chính đối với các cơ quan báo chí, trước mắt là với một số tờ báo có nguồn thu lớn; qua đó xây dựng chế độ, chính sách tài chính phù hợp đối với hoạt động báo chí, đồng thời xử lý nghiêm minh những sai phạm.

Đổi mới và tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao phẩm chất, bản lĩnh chính trị, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ những người làm báo, đặc biệt là tổng biên tập, phó tổng biên tập các báo, giám đốc, phó giám đốc các đài, những người trực tiếp quyết định chất lượng của báo chí.

- Bản thân đội ngũ những người làm báo, đặc biệt là các tổng biên tập, phó tổng biên tập, giám đốc, phó giám đốc, những cán bộ quản lý cơ quan báo chí phải không ngừng rèn luyện, phấn đấu nâng cao trình độ của mình về mọi mặt: bản lĩnh, lập trường chính trị, phẩm chất đạo đức lối sống, chuyên môn nghiệp vụ; bám sát thực tiễn đời sống của đất nước, của nhân dân để có nhiều tác phẩm báo chí hay, có chất lượng cao cả về tư tưởng và nghệ thuật, nội dung và hình thức, tạo nên sức hấp dẫn và sức thuyết phục cao; phát hiện, cổ vũ, động viên kịp thời những gương người tốt, việc tốt, những nhân tố mới, những điển hình tiên tiến trên mọi lĩnh vực của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đang diễn ra sôi động trên đất nước ta; tham gia tích cực và có hiệu quả cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí, góp sức xây dựng Đảng, Nhà nước ta trong sạch, phát huy quyền làm chủ của nhân dân.

Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; với ý thức thực hiện kiên quyết, đồng bộ những biện pháp đã đề ra của cơ quan báo chí và cơ quan chủ quản báo chí, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tin rằng, sau Hội nghị sơ kết 2 năm thực hiện Thông báo kết luận 162 của Bộ Chính trị về công tác lãnh đạo và quản lý báo chí, nhất định hoạt động báo chí và công tác quản lý báo chí sẽ có bước chuyển mạnh mẽ, tích cực, vững chắc, khắc phục nhanh và có hiệu quả các yếu kém, khuyết điểm để báo chí cách mạng nước ta luôn làm tròn chức năng và sứ mệnh cao cả của mình trên mặt trận chính trị, tư tưởng, có những đóng góp tích cực hơn nữa vào sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

(Báo Điện tử ĐCSVN)